De rivaliteit tussen AZ en Ajax is een verhaal van David versus Goliath in het Nederlandse voetbal. Waar Ajax bekend staat als de grote, rijke topclub met een indrukwekkend palmares, laat AZ al jaren zien dat het met slim beleid en gedegen jeugdopleiding een geduchte concurrent kan zijn. Vooral in Alkmaar leeft de rivaliteit sterk – bij fans, spelers en bestuurders. En nu is er reden voor feest in het AFAS Stadion, want AZ heeft Ajax gepasseerd op de UEFA-clubranking.

De UEFA maakte deze week de bijgewerkte clubcoëfficiënten bekend, en daarin viel direct iets op: AZ staat op plek 36, Ajax volgt op plaats 37. Het verschil is klein, maar symbolisch des te groter. In totaal heeft AZ nu 48.500 punten verzameld over de afgelopen vijf seizoenen, terwijl Ajax op 48.250 punten blijft steken. Het is voor het eerst in lange tijd dat de Alkmaarders boven hun Amsterdamse rivaal staan in deze Europese ranglijst.
Deze coëfficiëntenlijst wordt samengesteld op basis van prestaties in Europese toernooien gedurende de laatste vijf seizoenen. Voor het seizoen 2025/26 worden de resultaten uit 2020/21 niet meer meegeteld, en dat blijkt vooral voor Ajax een aderlating. In dat jaar bereikte de club immers de achtste finales van de Champions League – goed voor waardevolle punten die nu wegvallen. AZ, dat in die periode ook Europees actief was maar een constantere lijn kent in de afgelopen seizoenen, profiteert daarvan.
Hoewel dit slechts een momentopname is, wordt het in Alkmaar toch als een prestigieuze mijlpaal gezien. In de schaduw van de grote drie – Ajax, PSV en Feyenoord – werkt AZ al jaren aan een Europese opmars. Met slimme aankopen, goed beleid en regelmatig overwinteren in Europa League of Conference League, weet de club zijn punten gestaag op te bouwen.
Voor Ajax komt dit moment op een pijnlijk tijdstip. Na een turbulent seizoen zonder Champions League-voetbal keren ze deze zomer terug op het hoogste Europese podium. Met de groepsfase van het ‘miljardenbal’ in het vooruitzicht lijkt het waarschijnlijk dat Ajax AZ snel weer voorbij streeft, mits ze sportief presteren. Maar het laat ook zien hoe snel de rollen kunnen verschuiven wanneer je een paar zwakke jaren draait in Europa.
PSV staat ondertussen stevig op de 24ste plaats en heeft ambitieuze plannen om verder te stijgen. Feyenoord doet het nóg beter en prijkt momenteel op plek 18. Maar voor de Rotterdammers dreigt volgend jaar een flinke val: dan verliezen ze 24.000 punten uit het succesvolle seizoen 2020/21, terwijl ze nu slechts Europa League spelen.
Voor AZ is het in elk geval een moment van erkenning. Het bewijst dat consistent Europees presteren – ook in de Conference League – loont. En dat de underdog uit Alkmaar de reus uit Amsterdam voorlopig even heeft ingehaald, zal voor velen voelen als een zoete overwinning. Een kleine stap op papier, maar een grote voor het imago van de club.