De uitzending van Vandaag Inside zorgde dinsdagavond opnieuw voor een storm aan reacties. Wat begon als een luchtig gesprek over de moeizame kabinetsformatie, mondde uit in een felle tirade van René van der Gijp richting D66-leider Rob Jetten. Volgens Van der Gijp “heeft Jetten de kiezer glashard voor de gek gehouden” en dreigt Nederland “af te stevenen op een kabinet dat niets met de verkiezingsuitslag te maken heeft”.
De discussie raakte een gevoelige snaar. Slechts zeventien procent van de Nederlanders stemde op een uitgesproken linkse partij, maar volgens de mannen aan tafel lijkt er tóch een links kabinet in de maak.
Politieke spanning aan tafel
Aan tafel liep de spanning snel op toen presentator Wilfred Genee de vraag opwierp of Nederland nog wel bestuurd wordt volgens de wil van de kiezer. Johan Derksen beet het spits af: “De meerderheid stemde rechts, maar straks krijgen we een links kabinet voorgeschoteld. Dat is vragen om problemen.”
Genee wees erop dat een samenwerking tussen D66, GroenLinks-PvdA en het CDA de deur openzet naar een beleid met hogere belastingen en meer overheidsingrijpen. “Dan krijg je straks een land waar alles duurder wordt, maar waar niemand meer begrijpt waarom.” Van der Gijp kon er alleen maar hoofdschuddend om lachen.
Van der Gijp: “Jetten heeft iedereen in de maling genomen”
Daarna barstte de bom. Van der Gijp haalde hard uit naar D66-leider Jetten: “Hij heeft het land gewoon belazerd. Hij deed alsof hij de redelijke middenkoers zou volgen, maar schuift nu richting GroenLinks-PvdA. Mensen dachten dat ze op een gematigde partij stemden, en krijgen nu een links blok cadeau.”
Valentijn Driessen sloot zich aan: “En wie betaalt straks de rekening? De gewone werkende Nederlander. De belastingen gaan omhoog, de koopkracht omlaag. Het is altijd dezelfde groep die het moet ophoesten.”
Slechts 17 procent stemde echt links
Tijdens de uitzending werd het opvallende cijfer herhaald: maar 17 procent van de Nederlanders stemde op een uitgesproken linkse partij als GroenLinks-PvdA, SP of Partij voor de Dieren. Toch dreigt die minderheid straks grote invloed te krijgen via de coalitievorming.
“Dat voedt het wantrouwen,” zei Derksen. “Mensen denken: wat heeft mijn stem nog voor zin als we tóch krijgen wat we niet willen?” Volgens de analisten aan tafel dreigt daardoor een nog diepere kloof tussen politiek en samenleving.
Wat bedoelen ze met ‘links beleid’?
Volgens de mannen aan tafel gaat het niet alleen om politieke kleur, maar om concrete maatregelen. Onder ‘links beleid’ verstaan ze hogere belastingen voor hogere inkomens, meer regels, nadruk op duurzaamheid en meer subsidies.
“Het klinkt nobel,” aldus Driessen, “maar in de praktijk betekent het dat de werkende Nederlander meer gaat betalen, terwijl de echte problemen — woningnood, zorg, veiligheid — niet worden opgelost.”
De geloofwaardigheid van D66 onder vuur
D66 en met name Rob Jetten moesten het zwaar ontgelden. Van der Gijp noemde hem “het perfecte voorbeeld van een politicus die alles belooft en vervolgens het tegenovergestelde doet”.
Derksen vulde aan: “D66 doet zich al jaren voor als liberaal, maar draait steeds naar links zodra dat beter uitkomt. Dat is geen visie, dat is opportunisme.” Volgens de heren ondermijnt dat gedrag het vertrouwen in de politiek.
Zorgen over de rekening voor burgers
Driessen waarschuwde dat de middenklasse straks opnieuw de dupe is. “Energie, brandstof, boodschappen – alles wordt duurder. En ondertussen komt er geen echte verlichting voor mensen die nu al moeite hebben de eindjes aan elkaar te knopen.” Ook het CDA zou, volgens hem, steeds meer richting linkse standpunten bewegen.
Kabinetsformatie op scherp
Omdat geen enkele partij een meerderheid behaalde, zijn partijen genoodzaakt tot onlogische combinaties. Daardoor kan een kabinet ontstaan dat volgens Derksen “niet de wil van het volk weerspiegelt”.
“Dat is gevaarlijk,” zei hij. “Je kunt geen land besturen zonder draagvlak. Als mensen het gevoel krijgen dat hun stem niets waard is, keert dat zich vroeg of laat tegen de politiek.”
Een groeiende kloof tussen burger en politiek
Genee vatte de discussie samen: “Er is een elite in Den Haag die alles onderling bekokstoofd, terwijl de gewone burger opdraait voor de plannen.” Volgens Derksen verklaart dat waarom steeds meer mensen afhaken of juist radicaler stemmen. “Ze voelen zich simpelweg niet gehoord.”
Van der Gijp besloot met een nuchtere noot: “Mensen willen geen links of rechts gedoe. Ze willen gewoon dat het land normaal bestuurd wordt, zonder dat ze zich blauw betalen.”
Vertrouwen op het spel
De uitzending liet zien hoe diep het wantrouwen in de politiek is geworteld. Volgens de tafelgasten draait het niet alleen meer om beleid, maar om geloofwaardigheid. “Als politici niet doen wat ze beloven,” zei Derksen, “dan verdwijnt het vertrouwen in het hele systeem.”
Of de felle kritiek van Van der Gijp terecht is, zal pas blijken als het nieuwe regeerakkoord er ligt. Maar één ding is duidelijk: Vandaag Inside wist opnieuw precies de vinger op de zere plek te leggen.
